ابزار آلات مورد نیاز برای لوله کشی

یکی از عملیات تأسیساتی مهم در ساختمان‌سازی لوله‌کشی است. امروزه ابزار آلات متنوعی طراحی شده‌اند تا پروسه لوله کشی را ساده تر کنند و باعث صرفه جویی در هزینه‌ها و وقت شوند. همچنین این ابزارها به کاربرها کمک می‌کند تا به بهترین شکل و با بلاترین کارایی لوله‌کشی‌ها انجام شود و از خطاهای احتمالی جلوگیری شود. وسایل موردنیاز در لوله‌کشی دارای طیف گسترده‌ای از ابزارهای دستی عمومی تا ابزارهای تخصصی لوله‌کشی است که در ادامه هرکدام را بررسی می‌کنیم.

لوله‌کشی چیست؟

 لوله‌کشی به فرآیند نصب لوله‌های فلزی، پلاستیکی و .... به‌منظور انتقال گازها و مایعات گفته می‌شود. لوله‌کشی بخشی از تأسیسات و زیرساخت‌ها مهم ساختمان هستند که بدون فرآیند لوله‌کشی ساختمان‌ها ناقص هستند. امروزه لوله‌کشی فلزی در ساختمان‌های برای گاز صورت می‌گیرد و لوله‌کشی‌های پلاستیکی برای انتقال آب و بهینه‌سازی فاضلاب انجام می‌شود. در همین راستا ابزارآلات گسترده و متنوعی طراحی‌شده‌اند تا فرآیند لوله‌کشی را تسریع ببخشند و باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها و زمان شوند. در ادامه وسایل موردنیاز لوله‌کشی را بررسی می‌کنیم.

وسایل موردنیاز اندازه‌گیری در لوله کشی

متر

متر یکی از ابزارهای اساسی در لوله‌کشی است، هر لوله‌کشی نیاز به متر دارد تا به کمک آن اندازه لوله را متناسب با مکان برش دهد. مترهای دستی که دارای نوار درجه‌بندی هستند از سه متر تا متراژ بالاتر موجود است، اما به لوله‌کش‌ها توصیه می‌شود یک متر دستی 5 متری همیشه همراه خود داشته باشند.

گونیا

گونیا فلزی یکی از ابزارهای بسیار کاربردی برای جوشکاری زاویه‌دار است. گونیا یک قطعه فلزی ثابت مثلثی شکل با آهن‌ربا است که میزان عمود بودن لوله‌ها را اندازه‌گیری می‌کنند. در فرآیند‌های جوشکاری میزان عمود بودن لوله‌های در قرارگیری آن‌ها  در محل‌های مناسب مهم است.

کولیس

کولیس یک ابزار اندازه‌گیری بسیار دقیق برای دهانه‌ها و قطعات کوچک است. از کولیس در فرآیند‌های لوله‌کشی برای اندازه‌گیری طول، عمق و میزان قطر داخلی و خارجی لوله‌ها استفاده می‌شود.

گیج فشار

هنگام لوله‌کشی باید مطمئن بود که نشتی در لوله‌ها وجود ندارد. گیج فشار ابزاری بسیار ضروری در پروسه‌های لوله‌کشی که به کمک آن می‌توانید و فشار مختلف مایعات و گازهای داخل لوله را اندازه‌گیری کنید تا متوجه نشتی داشتن یا نداشتن لوله‌ها شوید.

تراز

هنگام نصب لوله‌ها در ساختمان‌ها یک مسئله محل در انتقال درست مایعات و گازها، تراز بودن لوله‌ها است. امروز ترازها در دو مدل دستی و لیزری به ابزار عرضه می‌شوند. ترازهای دستی از یک کپسول برای سنجیدن تراز بهره می‌برند و مناسب برای نصب لوله‌ها به‌صورت تکی است و ترازهای لیزری از یک پرتو لیزر برای مشخص کردن محدوده تراز بهره می‌برند و در فرآیندهای لوله‌کشی باعث افزایش سرعت کارها می‌شود.

آچارها در لوله‌کشی

آچار شلاقی

اساسی‌ترین آچار در ابزارآلات لوله‌کشی آچار شلاقی است. آچار شلاقی که به آچار لوله‌کشی نیز معروف است، دارا دو فک لغزنده آج‌دار است تا بتواند سطح هر لوله‌ای با هر قطری مهار کند. امروز‌ها آچار شلاقی‌ها علاوه بر مدل‌های کلاسیک خود دارای انواع دیگری هستند که هرکدام برای ساده‌سازی کارها و انجام بهتر عملیات طراحی‌شده‌اند. مانند، آچار شلاقی انتهایی، آچار شلاقی آفست، آچار لوله گیر قدرت مرکب، آچار لوله‌ای زنجیره‌ای، آچار لوله گیر تسمه‌ای و آچار شلاقی مستقیم.

آچارفرانسه

یکی دیگر از آچارهای کاربردی در فرآیند لوله‌کشی  آچارفرانسه است. آچارفرانسه دارای یک فک ثابت و یک فک لغزنده است تا بتوانند مهره مختلف با سایزهای کوچک تا بسیار بزرگ را مهار کند. در لوله‌کشی مهره‌های بزرگی وجود دارند که تنها با آچارفرانسه می‌توان آن‌ها را باز یا بسته کرد.

انبر قفلی 

انبر قفلی یک نوع آچار مهارکننده است که دارای یک بخش ثابت و یک بخش متحرک است. انبر قفلی عملکردی مانند انبردست دارد که با کمک آن انواع مهره‌ها در سایزهای متفاوت مهار می‌شود و همچنین به‌راحتی لوله‌ها را در حین انجام کار نگه دارد.

آچار آلن

از دیگر ابزارهای کاربردی در لوله‌کشی آچار آلن است. اکثر پیچ‌های که در شیرآلات ساختمانی به کار می‌روند، پیچ آلن است، با کمک آچار آلن به‌راحتی این پیچ‌ها را باز می‌کند تا فرآیند نصب شیرآلات به بهترین شکل صورت بگیرد.

آچار سوئدی

آچار سوئدی ظاهری شبیه به آچار شلاقی دارد با این تفاوت که عموماً دارای ابعاد کوچک‌تری از آچار شلاقی است و مناسب برای فضا‌هایی است که محدودیت وجود دارد. شما با کمک این آچار می‌توانند  لوله‌ها را در فضاهای تنگ به‌راحتی نگه‌دارید یا آن‌ها را باز و بسته کنید.

گیره لوله

برای عملیات مانند حدیدِ کاری، برش‌کاری و دنده کردن لوله‌ها باید لوله‌ها را در محلی ثابت فیکس کنیم. گیره لوله، ابزاری است که برای این منظور طراحی شده است. گیره لوله اجازه نمی‌دهد لوله از طرفین مختلف بازی داشته باشد و همچنین هیچ آسیبی به سطح خارجی لوله‌ها وارد نمی‌کند. گیره‌های لوله دارای انواع مختلفی هستند که هرکدام کاربرد ویژه خود را دارند، مانند لوله گیر‌های رومیزی، زنجیری و لوله گیرهای صحرایی که می‌توان خارج از کارگاه آن را به کار برد.

ابزارهای برش در لوله‌کشی

لوله بر مشتی

لوله برهای مشتی یک ابزار بسیار ضروری و کاربردی برای لوله‌کش‌ها است. این ابزار که به لوله بر جیبی نیز معروف است دارای سایزهای ثابت است. شما با کمک این ابزار می‌توانید لوله با قطر معین را به‌راحتی برش دهید. این ابزار می‌تواند با تولید حداقل براده اضافی لوله‌ها را برش دهد. لوله برهای مشتی بیشتر برای لوله‌های مسی 8، 10، 15، 22 و 28 میلی‌متر مناسب هستند.

لوله بر تلسکوپی

مدل پیشرفته‌تر، لوله بر مشتی، لوله برهای تلسکوپی است. این لوله برها برخلاف مدل‌های مشتی قابلیت تنظیم دهانه برش دارند و می‌توانند لوله‌های از قطر 6 تا 35 میلی‌متر را به‌راحتی برش دهند. همچنین در داخل ابزار پلیسه گیر تعبیه‌شده است تا پروسه‌های لوله‌کشی به‌راحتی نحو تمیزکاری انجام شود.

اره آهن‌بر 

یکی دیگر از ابزارهای بسیار کاربردی در لوله‌کشی اره آهن‌بر است. اره آهن‌بر ابزاری قوی با تیغه فولادی است تا بتوانید با کمک آن انواع لوله‌های پلاستیکی و فولادی را به‌راحتی برش دهید.

قلاویز

یکی از وسایل موردنیاز در پروسه لوله‌کشی قلاویز است. قلاویز ابزاری برای روزه کشی داخل لوله‌ها است. قلاویز‌ها دارای ظاهری استوانه‌ای و مجهز به دندانه هستند. امروزه قلاویز‌ها هم به‌صورت دستی و هم به‌صورت ماشینی موجود هستند تا فرآیندهای روزه کشی لوله‌ها با سرعت و دقت بسیار انجام بگیرد.

حدیدِه

همانند قلاویز، حدیده نیز ابزار کاربردی در لوله‌کشی است که برای روزه‌ کشی استفاده می‌شود اما برخلاف قلاویز از این ابزار برای روزه کشی سطح خارجی لوله‌ها استفاده می‌شود و کاربرد دارد.

کالیبرتو یا برقو

کالیبرتو یا برقی ابزاری است برای بزرگ‌تر یا گرد کردن دهانه‌های داخلی لوله‌ها است. این ابزار دارای ظاهری استوانه‌ای است و از یک تیغ آلمینیومی و یک تیغ فلزی تشکیل‌شده است تا با وارد شدن به دهانه لوله قطر لوله را به‌اندازه استاندارد افزایش دهد. یکی دیگر از کاربردهای اساسی این ابزار صاف کردن لبه‌های تیز لوله‌ها و آماده‌سازی آن‌ها برای عملیات برش است.

لوله بر چدن

لوله بر چدن ابزاری دیگر در هنگام لوله‌کشی‌های چدنی است. با کمک این ابزار لوله‌های چدنی به‌راحتی برش می‌خورند این ابزار از یک زنجیر تیغ‌دار درسته شده است که دور لوله‌ها می‌چرخد و با حرکت دورانی خود به دور لوله باعث می‌شود لوله‌ها برش بخورند.

ابزارهای اتصال لوله‌کشی 

ترانس جوش

 یک ابزار بسیاری کاربردی برای لوله‌کشی‌های فلزی ترانس جوش است. الکترودها استفاده‌شده در لوله‌کشی‌های فلزی ظریف‌تر از دیگر الکترود‌ها هستند. دستگاه ترانس جوش از قوس الکتریکی کمتر و معین‌تری برای لوله‌کشی‌های  فلزی استفاده می‌کنند به همین دلیل الکترودهای 2.5 مناسب‌ترین  الکترود برای جوشکاری لوله‌های فلزی است. امروزه بیشترین لوله‌کشی فلزی در لوله‌کشی‌های گاز است.

اتو لوله

اتو لوله یک ابزار بسیار کاربردی برای اتصالات لوله‌های پلاستیکی است. بیشترین کاربرد این ابزار برای لوله‌کشی‌های سبز و پلی اکتیبر هستند. که  ایجاد حرارت و ذوب سطحی شرایط را برای  اتصالات مهیا می‌کند.

لوله‌خم‌کن 

یکی دیگر از ابزارهای بسیار کاربردی در لوله‌کشی لوله خم کن است.  این ابزار برای خم کردن و فرم دهی لوله‌ها طراحی‌شده‌اند. این ابزار عموماً از دو بازوی بلند، دو دیسگر، یک راهنما، یک غلتک و لوله گیر تشکیل‌شده است تا فرآیند خم کردن را به‌سرعت انجام دهد. امروزه لوله‌خم‌کن‌ها در مدل‌های دستی، هیدرولیک و برقی موجود هستند.

پلیسه گیر لوله

پلسیه گیر ابزاری است برای افزایش کیفیت و تمیزکاری و زیبایی در هنگام برش و اتصال لوله‌ها است. این ابزار باعث افزایش دقت و عملکرد در هنگام برقراری اتصالات می‌شود. همچنین با برطرف کردن پلیسه‌ها لوله در هنگام برش می‌توانید فشار داخل لوله‌ها را بدون هیچ‌گونه خطای کنترل کنید.

جمع‌بندی

پروسه لوله‌کشی یکی از مهم‌ترین عملیاتی تأسیساتی در ساختمان‌سازی‌ها است.برای انجام عملیات لوله کشی  به ابزار تخصصی نیاز است. امروزه ابزارآلات لوله‌کشی بسیار گسترده و متنوع هستند. هر کدام از از این ابزار کارایی و کارکرد مخصوص به خود را دارند.زارهای اندازه گیری، ابزارهای برش لوله، ابزارهای اتصال لوله و آچارهای لوله‌کشی ساخته شده‌اند تا  فرآیندها لوله‌کشی را تسریع ببخشد و باعث افزایش کارایی و راندمان پروسه‌ها شوند و لوله کشی با کمترین خطا و مشکل  احتمالی انجام شود.