همه چیز درباره دریل در مجله صنعتی کولیس

کولیس- دریل یکی از کاربردی‌ترین ابزاری است که انسان اختراع کرده است. دریل یا همان مته ابزاری است که برای ایجاد سوراخ های گرد یا بست‌ها در سطوح مختلف استفاده می‌شود. ابتدا نوع دستی آن اختراع شد اما بعد از اینکه مدل‌های برقی و شارژی و همینطور بادی آن به بازار آمد، مدل دستی به سرعت محبوبیت‌ش را از دست داد و تقریبا منسوخ شد. 

تاریخچه دریل

شاید باور نکردنی برسد اما انسان خردمند از هزاران سال قبل از میلاد مسیح اقدام به ساخت و استفاده از ابزار چرخشی کرده است. شواهدی وجود دارد که انسان‌های اولیه  برای ایجاد سوراخ در سطوح چوبی و سنگی از یک سنگ نوک تیز استفاده می‌کردند و آن را بین دست‌ها می‌چرخاندند  و از این طریق سوراخی روی سنگ یا چوب ایجاد می‌کردند. این کشف اولیه و مهم منجر به اختراع  مته شد؛ چوب صافی که گاهی به سنگ چخماق متصل بوده و بین کف دست‌ها مالیده می‌شده. این ابزار مهم که ابتدایی‌ترین نوع به حساب می‌آید در بین بسیاری از تمدن‌های باستانی در سراسر جهان از جمله مایاها استفاده داشته است. قدیمی‌ترین اشیا و اجسام سوراخ شده توسط انسان، مانند استخوان، عاج، صدف و شاخ ، از دوران پارینه سنگی یافت شدند.

مدل های کمانی (دریل‌های تسمه‌ای) را می‌توان اولین مدل های  ماشینی دانست، زیرا انسان در این ابزار موفق شد حرکت رفت و برگشت را به حرکت چرخشی تبدیل کند. پیشینه آن به حدود ده هزار سال پیش بر می‌گردد. انسان در آن دوره کشف کرد که بستن یک طناب به دور یک چوب، و سپس اتصال انتهای نخ به انتهای یک چوب (یک کمان)، به کاربر اجازه می‌دهد تا سریع‌تر و کارآمدتر سوراخ در سطوح ایجاد کند. مدل های کمان که عمدتاً برای ایجاد آتش استفاده می‌شدند، در چوب سازی، سنگ کاری و دندانپزشکی دوران باستان نیز استفاده می‌شدند. باستان شناسان در یک محوطه باستانی در پاکستان ، گورستانی کشف کردند که مربوط به زمان هاراپاها، حدود  ۷۵۰۰تا ۹۰۰۰ سال پیش است که شامل نه جسد بالغ با مجموع یازده دندان حفر شده است که برای کشیده شدن این دندان‌ها از مدل کمانی استفاده شده است.

همچنین هیروگلیف‌هایی (سنگ نوشته‌های مصر باستان که به زبان تصویر بوده است) وجود دارد که نجاران  و مهره سازان مصری را در مقبره‌ای در شهر باستانی طیبه در حال استفاده از دریل‌های کمانی نشان می‌دهد. اولین شواهد استفاده از این ابزار در مصر به حدود ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح بر می‌گردد.استفاده از مته‌های کمانی در دوران باستان به طور گسترده در اروپا، آفریقا، آسیا و آمریکای شمالی گسترش یافت و هنوز هم در مناطقی از جهان از آن استفاده می‌شود. در طول سال‌ها، تغییرات جزئی در مته‌های کمانی و تسمه‌ای برای کاربردهای مختلف حفاری از طریق مواد یا روشن کردن آتش ایجاد شد.

مته دیگری با عنوان  هسته‌ای (  core drill) از سه هزار سال پیش از میلاد مسیح در مصر رواج پیدا کرد. مدل پمپی در زمان رومیان اختراع شد. این ابزار شامل یک دوک عمودی است که توسط یک تکه چوب افقی و یک چرخ طیار برای حفظ دقت و حرکت در یک راستا قرار گرفته است.

نوع دیگری از شکل دستی این ابزار برای اولین بار در حدود قرن سیزدهم مورد استفاده قرار گرفت که نوک سوراخ و توخالی داشت و شامل چوبی بود که در انتهای آن یک قطعه فلزی لوله‌ای شکل مانند مس قرار داشت. این نوع در حالی سوراخ را حفر می‌کرد که در واقع فقط بخش بیرونی آن را آسیاب می‌کرد. این نوع بهتر از انواع قبلی می‌توانست سوراخ‌هایی تمیز با اندازه مشابه ایجاد کند. در حالی که از نوع پمپی کمانی در تمدن غرب برای ایجاد سوراخ‌های کوچک‌تر برای بخش بزرگ‌تری از تاریخ بشر استفاده می‌شد، اوگر ( Auger) برای حفر سوراخ‌های بزرگ‌تر در دوره زمانی بین دوران روم و قرون وسطی مورد استفاده بوده است.مارپیچ باعث گشتاور بیشتری برای سوراخ‌های بزرگتر می‌شد. زمان اختراع بریس (Brace) و مته (Bit) مشخص نیست. با این حال، اولین تصویری که تاکنون کشف شده است، مربوط به قرن پانزدهم است. این یک نوع دریل میل لنگ دستی است که از دو قسمت تشکیل شده است. بریس در نیمه بالایی جایی است که کاربر آن را نگه می‌دارد و می‌چرخاند و در قسمت پایینی مته قرار دارد. با فرسودگی مته‌ها می‌توان آنها را تعویض کرد. مارپیچ از یک پیچ مارپیچ دوار، شبیه به مته و پیچی شکل ارشمیدسی که امروزه رایج است استفاده می‌کند.

در شرق آسیا، دریل با مته‌ای برای حفاری در اوایل سال ۲۲۱ قبل از میلاد در زمان سلسله «چین» اختراع شد. این مته قادر به رسیدن به عمق ۱۵۰۰ متر بوده است. مدل های حفاری در چین باستان از چوب ساخته شده بودند و کار سختی داشتند، اما می‌توانستند از دل سنگ‌ها عبور کنند و در زمان خودشان تکنولوژی پیشرفته‌ای به حساب می‌آمدند. 

مدل چرخشی در قرن دوازدهم در اروپا ظاهر شد.در سال ۱۸۳۵ صنعتگری به نام آیزاک سینگر بر اساس روشی که چینی‌ها استفاده می‌کردند، دریلی ساخت که با بخار آب کار می‌کرد. پیشرفت بزرگ بعدی در فناوری حفاری، موتور الکتریکی، منجر به اختراع دریل برقی شد. 

در سال ۱۸۹۵، اولین دریل قابل حمل دستی توسط برادران Wilhem & Carl Fein از اشتوتگارت، آلمان ساخته شد. در سال ۱۹۱۷ اولین مدل قابل حمل با سوئیچ ماشه با دسته تپانچه توسط Black & Decker ثبت شد.

انواع دریل را بشناسید

با توجه به گستردگی کاربرد دریل انواع مختلفی از این ابزار وجود دارد: برخی به صورت دستی کار می کنند، برخی دیگر با برق ( برقی و  شارژی) یا هوای فشرده ( پنوماتیک یا بادی) به عنوان نیروی محرکه استفاده می‌کنند، و تعداد کمی از آنها توسط یک موتور احتراق داخلی (به عنوان مثال مدل های حفاری زمین) هدایت می‌شوند. نوع ضربه‌ای (دریل چکشی) بیشتر در صنایع سخت برای کار روی مصالح مانند بنایی (آجر، بتن و سنگ) یا سنگ استفاده می‌شوند. برخی از این ابزار برای حفاری و سوراخ کردن زمین در دکل‌های حفاری برای به دست آوردن آب یا نفت مورد استفاده قرار می‌گیرند. این نوع ، برای کشف و استخراج چاه‌های نفت، چاه‌های آب یا حفره‌های گرمایش زمین بر روی دکل‌های حفاری بزرگ کاربرد دارند. برخی از انواع مدل های دستی نیز برای به حرکت درآوردن پیچ ها و سایر بست ها همچنان استفاده می‌شوند. برخی از وسایل کوچک که موتور ندارند ممکن است با کار کنند، مانند پمپ‌های کوچک، آسیاب‌ها و غیره. 

برقی:

دریل برقی یک موتور الکتریکی است که به مته برای سوراخ کردن چوب، فلز، پلاستیک یا … نیرو حرکت می‌دهد.  همینطور با نصب یک سری پیچ گوشتی این امکان را دارد که با سرعت پیچ‌ها را باز و بسته کند. مدل برقی از دسته، دکمه خاموش و روشن با قفل ایمنی، دکمه عقب برای تغییر جهت چرخش مته، تنظیم کننده گشتاور و سه نظام ( نگهدارنده مته) تشکیل شده. این دستگاه به راحتی با برق شهری کار می‌کند. نوع بی‌سیم و باتری خور آن همان مدل شارژی است. وجود یک نوع برقی در خانه یا محل کار لازم به نظر می‌رسد چرا که خیلی تعمیرات و امورات ساختمان با آن، بدون مراجعه به تعمیرکار و هزینه بالا،‌ انجام می‌شود.

 نمونه برداری:

دریل نمونه برداری که با نام دستگاه کرگیر نیز شناخته می‌شود، می‌تواند در بتن، آجر یا آسفالت سوراخ های به قطر ۲۰ تا ۴۵۰ میلی متر ایجاد کند. این مدل  نمونه برداری از خاک یا بتن و اصلاح مشکلات اجرایی، طراحی سازه های بتنی، راه سازی و این دست پروژه‌ها بیشتر کاربرد دارد. همچنین از نوع حلقه‌ای نمونه بردار جهت دریلکاری فلز نیز استفاده می‌شود. این ابزار در حین داشتن سرعت بالا، ایمنی و دقت بالایی هم دارد. به طور کلی این نوع به سه دسته نمونه برداری حفاری، نمونه برداری الماسی و نموه برداری حلقه‌ای تقسیم می‌شود.

همزن:

مدل همزن یا میکسر (Mixing Drill) به منظور ترکیب مواد مختلف ساختمانی و صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ موادی مانند گچ، بتن، ملات، سیمان و ... . همچنین در کارگاه‌های نقاشی برای ترکیب و مخلوط کردن رنگ‌ها استفاده می‌شود.  مدل همزن حتی در صنایع شیمیایی و صنایع داروسازی برای مخلوط کردن شوینده‌های بهداشتی، مواد ضدعفونی کننده، مواد دارویی و ... استفاده می‌شود. صنایع غذایی هم از این نوع بی‌نیاز نیستند و برای ترکیب تناژ بالایی از مواد خوراکی از آن بهره می‌برند. ساختار این دستگاه مثل ساده است و بر روی سه نظام آن یا جایگاه قرارگیری مته، پره همزن قرار می‌گیرد. در تهیه دریل همزن به سیستم گردش، جنس پره، نوع دستگیره و سیستم کنترل سرعت متغییر دستگاه دقت کنید.

 گیربکسی:

دریل گیربکسی همان مدل ساده است که یک جعبه دنده برای افزایش گشتاور و سرعت در آن ایجاد شده. به این معنی که کاربر با یک نیروی محرکه‌ی ثابت و استفاده از یک جعبه دنده ( شامل دنده‌ی ثابت آرمیچر، دنده‌ی مقابل، و یک دنده‌ی دوپله‌ی اضافی ) می‌تواند نسبت به ساده، گشتاور و سرعت بیشتری را دریافت کند. مدل گیربکسی دو حالت سرعتی و قدرتی دارد و می‌توان هر دو حالت را برای استفاده تنظیم کرد. این نوع برای سوراخ کاری اجسام سخت‌تر مانند فولاد و استیل بیشتر کاربرد دارد.

مگنتی:

دریل مگنتی نوعی است که با مته گردبر کار می‌کند. این دستگاه یک پایه دارد که دریل روی آن قرار می‌گیرد و به کمک مگنت زیر پایه، با قرار گیری دریل روی قطعه کار، سوراخکاری انجام می‌شود. به این نوع مدل مغناطیسی هم می‌گویند. مهم‌ترین ویژگی آن این است که ضایعات کمی ایجاد می‌کند و ضایعات آن به راحتی قابل تفکیک است و سرعت بالایی دارد. جا به جایی این ابزار آسان است و در ارتفاعات و روی زمین و حتی در زیر آب کاربرد دارد. گارد محافظ، سیستم الکترونیکی، کنترل اضافه بار و کلاچ اتوماتیک ویژگی‌های این دستگاه هستند که باعث ایمنی بیشتر در کار می‌‌شوند. مدل مگنتی در ساخت و ساز و صنایع مهندسی سنگین به ویژه سوراخ‌ کاری فولاد استفاده می‌شود.

سر کج:

دریل سر کج برای سوراخ کاری بر روی سطوحی که دسترسی به آنها دشوار است، ‌ساخته شده. این نوع دسته‌بلند و سر کوتاهی دارد.  در سری این دریل تنها سه‌نظام قرار داده شده تا کاربر بتواند مته را به آن متصل کند. سری این دستگاه زاویه  ۹۰ درجه دارد تا کاربر بتواند بدون نیاز به چرخش دست یا قرار گرفتن در موقعیتی خاص، سوراخ کاری در نقاط تنگ و دور از دسترس را با دقت انجام دهد. این نوع به پیچ گوشتی برقی هم نزدیک است، چرا که علاوه بر سوراخ کاری امکان باز و بسته کردن پیچ‌ها را هم دارد. مدل سر کج بیشتر در حرفه‌هایی مثل نجاری و لوله‌کشی استفاده می شود. چرا که در این مشاغل گاهی  سوراخ کاری در محل‌هایی انجام می که دسترسی به آنها دشوار است. همچنین بخاطر تسلط کافی در زمان در دست گرفتن این نوع  می‌توان از آن برای کار در ارتفاع هم بهره برد.

شارژی:

دریل شارژی، مدل محبوب مصارف خانگی است. همانطور که از نام این نوع مشخص است این دستگاه بدون داشتن سیم برق و با جریان ذخیره شده در باتری کار می‌کند. بنابراین بی‌سیم بودن این نوع باعث شده به راحتی از آن بتوان در جاهایی که پریز برق نیست یا دسترسی به آن سخت است، استفاده کرد. این دریل برای تعمیرات و مصارف خانگی مثل نصب و تنظیم اسباب مختلف خانه، کار راه انداز است. مدل شارژی از باتری، سه نظام، دسته، کلید چپگرد راستگرد، کلید پاور، دیمر، شفت و مته تشکیل شده است.

 چکشی:

دریل چکشی با ایجاد ضربه، عملیات سوراخ کاری را انجام می‌دهد و علاوه بر این که حول یک محور دورانی می‌چرخد، ضربه‌هایی را نیز به طور پی در پی به سطح مورد نظر وارد می‌کند. به عبارت درست‌تر مدل چکشی  ضربه هایی پی در پی را به نوک مته وارد می‌کند.دو صفحه درون آن قرار دارد که روی هر یک از این دو صفحه دندانه‌هایی قرار دارد. زمانی که این ابزار روی حالت چکشی قرار بگیرد، دندانه‌های هر صفحه روی دندانه مقابل خود می لغزد و حرکتی رفت و برگشتی به جلو و عقب ایجاد می‌کند. این عمل در سرعت بالای چرخش قدرت بسیار زیادی را ایجاد می‌کند. این نوع که دارای ساختار متفاوتی نسبت به یک مدل معمولی دارد، به همان اندازه نیز تاثیر بسیار زیادی به راحتی اپراتور و کاهش نیرویی که به کاربر وارد می شود، دارد.

مبلغ دریل و مدل ارزان

اگر قصد خرید دریل دارید باید چند نکته را درباره بازار این محصول در داخل ایران بدانید. به علت تحریم‌ها و مشکلاتی که برای واردات قطعات به داخل کشور وجود دارد در خرید این دستگاه باید نسبت به شرایط واقع بین باشید. اکثر مدل ها چینی هستند حتی مدل های برندهای ایرانی هم اکثرا به سفارش ایران در چین ساخته شده‌اند. البته کیفیت برخی از این برندها به قدری بالا است که با برندهای آلمانی یا دیگر برندهای قدر این حوزه در دنیا رقابت می‌کند. برخی از برندهای ژاپنی هم این دستگاه را به صورت شرکتی و با گارانتی و خدمات پس از فروش وارد می‌کنند. اما برای تهیه مدل آلمانی مثل بوش و ... این ریسک دارد که کالا اصل نباشد و همینطور گارانتی شرکتی و خدمات پس از فروش ندارد؛ همه اینها را اضافه کنید به اینکه اگر قطعه‌ای از دستگاه خراب شود به سادگی پیدا نمی‌شود و ممکن است به  قیمت از کارافتادن کل دستگاه تمام شود. کارشناسان ما توصیه می کنند از برندهای ایرانی یا چینی معتبر بازار استفاده کنید. در انتها تاکید می‌کنیم اگر قصد خرید این محصول را از برندهای اروپایی دارید از فروشگاه‌های معتبر مثل کولیس خرید کنید.

قیمت دریل بستگی زیاد به نوع آن دارد اما ارزان‌ترین دریل، مدل شارژی است.