تسمه پروانه چیست؟
تسمه پروانه یکی از بخش‌های اساسی اتومبیل می‌باشد که عملکرد آن با بخش‌های زیادی از قطعات خودرو در ارتباط است. سالم بودن تسمه پروانه و عملکرد مناسب آن باعث می‌شود بخش‌های زیادی از خودرو از جمله دینام، پمپ آب، تهویه هوا و نیز هدایت خودرو به خوبی عمل نمایند. تسمه پروانه یک نوار لاستیکی بلند است که نیرو را به لوازم جانبی موتور نظیر دینام، پمپ فرمان برقی، کمپرسور تهویه هوا و در مواقعی پمپ آب منتقل می‌کند. تصویر تسمه پروانه و قطعاتی که نیرو توسط این تسمه به آن‌ها منتقل می‌شود به طور شماتیک نشان داده شده‌اند. با پیشرفت تکنولوژی و به لطف توسعه فناوری تولید تسمه، امروزه مدت زمان عمر تسمه پروانه بسیار بیشتر از گذشته گردیده است. عمر اکثر تسمه پروانه‌ها در محدوده بین 80 هزار تا 160 هزار کیلومتر متغیر می‌باشد. تسمه پروانه در اثر تماس مداوم با گرما و قرار گرفتن در معرض اصطکاک، دچار سایش شده و به همین علت باید بعد از مدتی تعویض گردد. همانطور که گفته شد، مدت زمان لازم برای تعویض تسمه پروانه برای تمامی خودروها یکسان نیست. عواملی از قبیل جنس و کیفیت تسمه مورد استفاده و همچنین شرایط کاری اتومبیل می‌توانند در میزان عمر تسمه پروانه تأثیر گذار باشند.
انتقال قدرت توسط تسمه
یکی از انواع بسیار پرکاربرد تسمه در صنعت تسمه‌های انتقال قدرت می‌باشند. کاربرد این تسمه‌ها به جهت انتقال حرکت از یک محور به محور دیگر می‌باشد. جنس این نوع تسمه‌ها ترکیبات لاستیکی و پلی‌یورتان می‌باشد. نکته ای که این تسمه‌ها را از تسمه تایم متمایز می‌سازد جهت شیارهای آن می‌باشد که متفاوت با تسمه تایم است. یکی از مواردی که در کارایی تسمه‌های انتقال قدرت بسیار مهم است میزان تنش در نقطه اتصال آن‌ها با محورها می‌باشد. از آنجایی که تسمه انتقال قدرت بر روی محورهایی با شعاع مختلف قرار می‌گیرد، سرعت دورانی متفاوتی نیز برای هر یک از آن‌ها فراهم می‌کند.
نکته مهمی که در طراحی تسمه‌های انتقال قدرت باید مد نظر قرار گیرد آن است که این تسمه‌ها نباید دچار تغییر طول شوند. این تغییر طول می‌تواند در اثر اعمال نیرو به تسمه‌ها و یا در اثر تغییرات دمایی باشد. با افزایش طول تسمه، این مدل از تسمه‌ها کارایی خود را به طور کامل از دست می‌دهند. کاربرد تسمه‌های انتقال قدرت با توجه به نوع صنعت مشخص می‌شود. علاوه بر این، کاربرد مد نظر از تسمه، ابعاد و کیفیت آن را نیز مشخص می‌نماید.
وظیفه تسمه پروانه در اتومبیل
در خودروهای قدیمی برای هر بخش آن یک تسمه ی جداگانه در نظر گرفته می‌شد. این تسمه‌ها در موقع تعویض دردسرهای خاص خود را داشتند و مشکلات زیادی را ایجاد می‌کردند. اما در خودروهای امروزی تسمه های مورد استفاده شامل: تسمه پروانه و تسمه تایم هستند.
معمولاً تسمه یک حلقه ی انعطاف پذیر از یک ماده ای مانند پلاستیک و پلیمر و … است. این وسیله یکی از روش‌های انتقال نیرو بین دو شفت هستند. در واقع، تسمه بین دو شفت دوار ارتباط ایجاد کرده و پیوند مکانیکی بین آن دو را به وجود می‌آورند. به دلیل شباهت عملکرد تسمه پروانه در خودروهای قدیمی و تسمه دینام در خودروهای جدید تسمه پروانه را تسمه دینام هم می‌نامند.
تسمه پروانه با روشن شدن موتور شروع به کار می‌کند و دینام را به چرخش در می آورد. این تسمه با استفاده از قدرت دورانی موتور قطعات مختلف را به حرکت وا می دارد. تسمه پروانه در واقع وظیفه ی انتقال قدرت موتور به قطعات دیگر مانند دینام، پمپ فرمان هیدرولیک، واتر پمپ و سیستم تهویه‌ی مطبوع را برعهده دارد.
تسمه پروانه، سبب به حرکت درآمدن دینام و تبدیل نیروی حرکتی به نیروی الکتریکی در موتور می‌شود و سپس این نیرو به باتری منتقل شده و باعث شارژ شدن آن می‌شود. پس تسمه پروانه علاوه بر چرخاندن پروانه، تامین انرژی جنبشی دینام و انرژی قسمت های دیگر مانند پمپ فرمان هیدرولیک، واتر پمپ و کمپرسور و سیستم تهویه ی مطبوع را نیز بر عهده دارد و چرخش موتور را هم به این قطعات انتقال می‌دهد.
در بیشتر خودروها معمولاً تعداد تسمه هایی که در قسمت جلو تعبیه شده اند، بیشتر از دو مورد نیست. یکی از این تسمه‌ها برای چرخاندن کمپرسور تهویه‌ی هوا، واتر پمپ و فرمان هیدرولیک است، و دیگری برای چرخاندن دینام استفاده می شود. در بعضی از خودروها هم همه وظایف را یک تسمه انجام می دهد. ولی بسته به نوع و مدل خودرو این تسمه ها می تواند تعدادشان متفاوت نیز باشد.
اما همانطور که گفتیم خودروهای موتور احتراقی دارای چندین نوع تسمه هستند؛ که وظیفه ی این تسمه‌ها منتقل کردن نیروی جنبشی موتور به سایر قطعات است. اما تسمه پروانه و تسمه دینام جزو مهمترین تسمه‌های خودرو به شمار می‌آیند. تسمه دینام با استارت زدن و هم‌زمان با روشن شدن موتور شروع به کار کرده و دینام را به چرخش در می‌آورد. معمولاً در خودروهای امروزی فقط از تسمه تایم و تسمه دینام استفاده می‌شود.
مشاهده انواع تسمه پروانه
ارسال نظر
برای ارسال نظر وارد شوید