معرفی جامع دستگاه‌ تراش صنعتی

دستگاه‌های تراش صنعتی ماشین‌های بسیار متنوع و ضروری هستند که در صنایع مختلف برای پرداخت، برش و تراش‌کاری دقیق قطعه‌های کار استفاده می‌شوند. این ابزارهای قدرتمند نقش محوری در شکل دادن و برش قطع‌ها دارند و امکان تولید محصولات پیچیده را فراهم می‌کنند. در این راهنمای جامع، انواع دستگاه‌‌های تراش صنعتی را بررسی می‌کنیم تا به شناخت لازم در مورد عملکرد، کاربردها و مزایای آن‌ها برسیم.

دستگاه تراش صنعتی چیست؟

ددر دسته ماشین ابزارها دستگاه تراش صنعتی برای برش، تراش و پرداخت دقیق قطعه‌های کار استفاده می‌شود. ستگاه‌‌های تراش‌ صنعتی ماشین‌های مکانیکی هستند و به‌گونه‌ای طراحی‌شده‌اند که با چرخاندن قطعه کار و استفاده هم‌زمان از ابزارهای برش، تراش‌کاری‌ها و برش‌کاری‌ها را بر روی قطعه‌ کار را انجام دهند تا به فرم دلخواه دست پیدا کنند. این ماشین‌ها عملیاتی مانند تراشکاری، روکش سازی، دلر کاری، رزوه کشی و شیار سازی را به‌راحتی انجام می‌دهند و امکان پرداخت دقیق و حذف پلیسه‌ها را فراهم می‌کنند. تراش‌های صنعتی معمولاً در صنایعی مانند هوافضا، خودروسازی، فلزکاری، نجاری و غیره استفاده می‌شوند.

آشنایی با دیگر ماشین ابزارها: معرفی انواع ماشین ابزارها

اجزای اصلی دستگاه تراش صنعتی

 دستگاه‌های تراش صنعتی از چندین ویژگی و اجزای کلیدی تشکیل‌شده‌اند که به عملکرد و کارایی آن‌ها کمک می‌کند. در ادامه این اجزای اصلی را بررسی می‌کنیم.

بستر زیر کار یا تخته (Bed)

بستر زیر کار یا تخته، پایه افقی است که پایداری را فراهم می‌کند و سایر اجزای دستگا‌ه‌های تراش را نگهداری و ثابت می‌کند.

اسپیندل (Spindle)

اسپیندل، یکی از اجزای محوری و حرکتی دستگاه‌های تراش است که هم وظیفه انتقال نیروی موتور و هم نگه داشتن ابزار برش را دارد. اسپیندل قطعه کار را با سرعت کنترل‌شده می‌چرخاند و امکان پرداخت و برش دقیق قطعه کار را فراهم می‌کند. اسپیندل برای تنظیم سرعت، خروجی موتور را به دورهای مختلف تبدیل می‌کند و برای این کار از گیربکس یا جعبه‌دنده استفاده می‌کند تا تراشکارها بتواند با کمک اهرم‌های کنترلی سرعت را تنظیم نماید.

سر دستگاه تراش یا هداستاگ (Headstock) 

سر دستگاه تراش، شامل تابلو برق، کلیدهای روشن و خاموش، محور چرخشی موتور (اسپیندل)، اهرم‌های تنظیم سرعت موتور، جعبه‌دنده و بدنه‌ی چدنی است و پایه هرز گرد و محور اصلی ماشین تراش (سگ دست) را در خود جای‌داده است که قطعه کار را می‌چرخاند. در برخی از سر دستگاه‌ها ممکن است از چرخ‌دنده، قرقره یا تسمه برای انتقال سرعت و قدرت استفاده کنند.

مرغک دستگاه تراش (Tailstock)

مرغک بر روی پایه دستگاه تراش قرار دارد و پشتیبانی اضافی برای قطعه کار فراهم می‌کند. این ابزار انتهای قطعه کار را مهار می‌کند تا از لرزش‌های احتمالی جلوگیری کند. اغلب این قطعات شامل یک اسپیندل برای نگهداری ابزارها، کانون بخش و نگه‌دارنده وسایل کار هستند.

سوپرت‌ یا قوطی دستگاه تراش (Carriage)

 سوپرت یا قوطی در امتداد بستر زیر کار حرکت می‌کند و ابزار برش را نگه می‌دارد. این قطعه امکان حرکت طولی و عرضی را فراهم می‌کند و عملیات تراشکاری و پرداخت دقیق را به بهترین نحو انجام می‌دهد.

چاک دستگاه‌های تراش (Chuck) 

چاک وسیله‌ای است که برای محکم کردن و بستن قطعه کار روی اسپیندل استفاده می‌شود، چاک‌های دستگاه تراش باقدرت بالا قطعه‌های کار را نگه ‌می‌دارند و ایمنی لازم را برای تراشکارها و کارگرها فراهم می‌کند. برای نگهداری قطعه کار از سه یا چهار فک متحرک استفاده می‌شود که روی یک قطعه استوانه‌ای باز و بسته می‌شوند.

ابزار گیر (Tool Post and Tool Holders) 

ابزار گیر، ابزارهای برش را با ایمنی بالا در جای خود نگه می‌دارد و باعث تنظیم دقیق و قرارگیری آسان بر روی قطعه کار می‌شوند. ابزار گیرها برای نگهداری انواع ابزارهای برش مانند ابزار تراش، میله‌های حفاری یا مته استفاده می‌شوند

تنظیم‌کننده جهت حرکت ابزار (Feed Mechanism) 

فید‌های مکانیسم، میزان حرکت ابزار برش را در طول قطعه کار کنترل می‌کند و عمق و سرعت عملیات تراش‌کاری را تعیین می‌کند.

انواع دستگاه‌های تراش

دستگاه‌های تراش چندمنظوره انواع مختلفی دارند که هرکدام برای پرداخت و تراش‌کاری و برطرف کردن نیازهای خاص طراحی‌شده‌اند. اکنون انواع مختلف دستگاه‌های تراش صنعتی را به شما معرفی می‌کنیم و شناختی در مورد ویژگی‌ها، قابلیت‌ها و کاربردهای معمولی آن‌ها ارائه می‌دهیم تا با درک تمایز بین آن‌ها بتوانید دستگاه تراش مناسب برای نیازهای تولیدی خود انتخاب کنید.

دستگاه‌های موتور تراش (Engine Lathes) 

دستگاه‌های موتور تراش قدیمی‌ترین نوع تراش صنعتی است. این دستگاه‌ها چندمنظوره‌اند و برای طیف وسیعی از عملیات تراشکاری مناسب هستند. دستگاه‌های تراش موتور معمولاً دارای یک‌ تخته، سر دستگاه، مرغک و سوپرت‌های است که در امتداد تخته حرکت می‌کند. این دستگاه‌های تراش مناسب برای کارهایی مانند تراشکاری استوانه تراشی، روکش سازی و مخروط تراشی هستند.

دستگاه تراش مرکزی (Center lathe) 

دستگاه‌های تراش مرکزی در نمونه‌های اولیه خود برای تولید انرژی از موتور بخار بهره می‌بردند، این ابزار ماشین چندمنظوره است که در فرآیندهای فلزکاری و تراش‌کاری مورداستفاده قرار می‌گیرد. مکانیسم حرکتی دستگاه تراش دارای یک چرخ‌دنده و قرقره است که یک قطعه کار نصب‌شده را به‌صورت افقی بر روی محور مرکزی خود می‌چرخاند. دستگاه‌های تراش مرکزی مجهز به ابزارهای مختلف برش هستند که به آن‌ها توانایی انجام عملیاتی مانند تراشکاری، روکش سازی، سوراخ‌کاری و رزوه کشی را می‌دهد تا به‌دقت بالا عملیات استوانه سازی و مخروط تراشی را انجام دهد. دستگاه تراش مرکزی با سرعت قابل تنظیم و کنترل تغذیه باعث انعطاف‌پذیری بالای دستگاه در برش‌کاری و تراش‌کاری قطعه‌های مختلف کار می‌شوند. ساختار مستحکم و طیف وسیعی از کاربردها، دستگاه‌های تراش مرکزی را به ابزاری ضروری در صنایع تولید و تعمیر تبدیل کرده است.

دستگاه تراش سرعتی (Speed Lathe) 

 دستگاه تراش سرعتی یک ماشین‌ابزار تخصصی است که برای عملیات تراش‌کاری سرعت‌بالا، به‌ویژه در صنایع چوبی و ریسندگی استفاده می‌شود. این دستگاه سرعتی نمی‌تواند تا عمق زیادی تراش دهد و طراحی‌شده است برای کارهای کوچکی که به‌سرعت بالای چرخش نیاز دارند. دستگاه تراش سرعتی دارای یک سر است که قطعه کار را نگه می‌دارد و می‌چرخاند. در استفاده از این دستگاه‌، ابزارهای برش به‌صورت دستی برای شکل دادن و پرداخت قطعه‌ها استفاده می‌شوند. دستگاه تراش سرعتی با اندازه جمع‌وجور و قابلیت سرعت چرخش بالا برای کارهایی مانند چرخاندن اجسام استوانه‌ای کوچک، رزوه کشی ایدئال هستند. این دستگاه‌ها معمولاً در کارگاه‌ها، اتاق‌های ابزار و محیط‌های آموزشی استفاده می‌شود که دقت و کارایی ضروری است.

دستگاه‌های تراش رومیزی (Bench Lathes) 

دستگاه‌های تراش رومیزی، ماشین‌ابزارهای جمع‌وجوری هستند که برای پرداخت و تراش‌کاری قطعات کوچک‌تر طراحی‌شده‌اند. آن‌ها معمولاً در کارگاه‌ها، آزمایشگاه‌ها و محیط‌های آموزشی استفاده می‌شوند. دستگاه‌های تراش رومیزی به‌راحتی جابه‌جا می‌شوند و آن‌ها را برای علاقه‌مندانی مناسب می‌کند به کارگاه‌های کوچک نیاز دارند و تولید در مقیاس کم، با دقت و ظرافت بالا انجام می‌دهند.

دستگاه تراش ابزارسازی (Toolroom Lathes) 

دستگاه تراش ابزارسازی دقت بالایی دارند. آن‌ها طراحی‌شده‌اند برای تولید قطعات پیچیده و نمونه‌های اولیه که نیاز به تلرانس‌های دقیق دارد. دستگاه تراش ابزارسازی دارای کنترل‌ها و لوازم جانبی پیشرفته هستند تا عملیات تراش‌کاری و پرداخت قطعات پیچیده را آسان کنند.

دستگاه کاپستان (Turret Lathes) 

دستگاه تراش کاپستان مجهز به برجک  یا قطر کارگیر بزرگی (محل نگهداری قطعه در دستگاه) هستند که ارتفاع بلندی دارد تا بتوانند چندین ابزار برش را در خود جای دهد و قطعه بلند را به‌راحتی پرداخت و تراشکاری کند. این ویژگی باعث تغییرات سریع ابزار می‌شود و زمان راه‌اندازی را کاهش می‌دهد و باعث می‌شود دستگاه کاپستان برای تولید انبوه بسیار کارآمد باشد، این ماشین‌ابزار معمولاً در صنایعی مانند خودروسازی استفاده می‌شود که عملیات تکرار می‌شوند.

دستگاه‌های تراش  CNC

 دستگاه‌های تراش کنترل عددی  (CNC) ماشین‌های خودکاری هستند که برای کنترل فرآیند ماشین‌کاری به برنامه‌نویسی کامپیوتری متکی هستند. دستگاه‌های تراشCNC نتایج دقیق و ثابتی را ارائه می‌دهند و آن‌ها برای تولیدات پیچیده  با حجم بالا مناسب هستند. این دستگاه‌های تراش‌ بسیار متنوع هستند و می‌توانند عملیات مختلفی مانند تراشکاری، رزوه کشی و شیارزنی را انجام دهند.

آشنایی بیش‌تر با دستگاه تراش cnc: دستگاه تراش سی ان سی چیست ؟ همه چیز درباره دستگاه تراش CNC

دستگاه‌های تراش اتوماتیک (Automatic Lathes)

 دستگاه‌های تراش اتوماتیک ماشین‌ابزارهای تخصصی هستند که برای تولید با سرعت و تعداد بالا طراحی‌شده‌اند. آن‌ها دارای فیدرهای خودکار هستند که می‌تواند تراش‌کاری مداوم و بدون نظارت را برای چندین قطعه کار را انجام هد. دستگاه‌های تراش اتوماتیک معمولاً در صنایعی مانند الکترونیک و ساخت خودرو استفاده می‌شود.

دستگاه‌های تراش عمودی (Vertical Lathes) 

تراش‌های عمودی که به‌عنوان مرکز تراش عمود یا دلر فرزهای عمودی نیز شناخته می‌شوند، دارای جهت اسپیندل عمودی هستند. این دستگاه‌های تراش ایدئال هستند برای پرداخت و تراش‌کاری قطعات کار بزرگ و سنگین که کار در ماشین‌های تراش افقی دشوار است، دستگاه‌های تراش عمودی معمولاً در صنایعی مانند هوافضا، انرژی و ساخت ماشین‌آلات سنگین استفاده می‌شود.

دستگاه‌های تراش سنگین (Heavy-Duty Lathes) 

دستگاه‌های تراش سنگین برای پرداخت و تراشکاری دقیق قطعات کار بزرگ و مستحکم طراحی‌شده‌اند. آن‌ها دارای تخت‌های تقویت‌شده، موتورهای قدرتمند هستند و استحکام بیشتر برای مقاومت در برابر نیروهای سنگین برش دارندد. ماشین‌های تراش سنگین معمولاً در صنایعی مانند کشتی‌سازی، نفت و گاز و ساختمان‌سازی استفاده می‌شوند.

کاربردهای دستگاه‌های تراش صنعتی 

دستگاه‌های تراش صنعتی در طیف وسیعی از صنایع و تولیدات کاربرد دارند که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.

فلزکاری

تراش‌های صنعتی به‌طور گسترده در کارهای فلزکاری برای تولید قطعه‌های کار با ابعاد دقیق و پرداخت بالا سطوح استفاده می‌شوند، مانند شفت، چرخ‌دنده و سیلندر و...

نجاری

دستگاه‌های تراش‌کاری در نجاری برای ایجاد طرح‌های پیچیده مانند پایه مبلمان، کاسه و اشیاء تزئینی استفاده می‌شود.

صنعت خودروسازی

دستگاه‌های تراش صنعتی نقشی حیاتی در ساخت قطعات خودرو ازجمله قطعات موتور، چرخ‌دنده‌های گیربکس و روتر ترمز دارند.

صنعت هوا و فضا

از دستگاه‌های تراش برای تولید قطعه‌های هواپیماها که به دقت  و ظرافت بالا  نیاز دارند مانند پره‌های توربین، قطعه‌های فرود و محفظه موتور استفاده می‌شود.

صنعت پزشکی

دستگاه‌های تراش صنعتی برای ساخت وسایل پزشکی، ایمپلنت‌ها و پروتزها استفاده می‌شوند و دقت و کیفیت را در کاربردهای حیاتی تضمین می‌کنند.

مزایای دستگاه‌های تراش صنعتی

دقت بالا

دستگاه‌های تراش صنعتی دقت فوق‌العاده‌ای را ارائه می‌دهند و امکان تولید قطعات پیچیده و باکیفیت را فراهم می‌کنند.

کارآیی متفاوت و چندمنظوره بودن

این دستگاه‌ها می‌توانند طیف گسترده‌ای از مواد ازجمله فلزات، پلاستیک‌ها و چوب را پرداخت و تراش‌کاری کنند که باعث می‌شود آن‌ها در صنایع مختلف بسیار کارآمد و متنوع باشند.

بازدهی و بهره‌وری بالا

دستگاه‌های تراش صنعتی فرآیندهای تولید را ساده می‌کنند، نیروی انسانی و کار دستی را کاهش می‌دهند و راندمان تولید را افزایش می‌دهند.

مقرون‌به‌صرفه بودن

با خودکار کردن عملیات تراش‌کاری استفاده از مواد بهینه می‌شود و ضایعات  به حداقل می‌رسد و درنتیجه باعث صرفه‌جویی در هزینه می‌شوند.

انعطاف‌پذیری

ویژگی‌های پیشرفته دستگاه‌های تراش صنعتی، مانند چیپست کنترل عددی کامپیوتر (CNC)، عملیات ماشین‌کاری پیچیده و تغییرات سریع ابزار را امکان‌پذیر می‌کند و انعطاف‌پذیری عملیات را افزایش می‌دهد.

نتیجه‌گیری

ماشین‌های تراش صنعتی ابزاری ضروری در تولیدات مدرن هستند که دقت و کارایی متفاوت و قابلیت‌های متنوع  را ارائه می‌دهند. این ماشین‌ ابزارها در فلزکاری، نجاری یا سایر صنایع مورداستفاده می‌شوند و امکان تولید قطعات پیچیده را فراهم می‌کنند. تولیدکنندگان می‌توانند با شناخت انواع مختلف دستگاه‌های تراش صنعتی و درک ویژگی‌ها و قابلیت‌های خاص که هر نوع دارد، از قدرت دستگاه‌های تراش صنعتی برای بهینه‌سازی فرآیندهای خود، افزایش بهره‌وری و ارائه محصولات با کیفیت استفاده کنند.