راهنمای جامع ماسک ورزشی و کاربرد آن

ماسک‌های ورزشی یا ماسک‌های تمرینی، سری جدید ماسک‌های تنفسی هستند که با هدف بهبود سیستم تنفسی انسان طراحی شده‌اند. این ماسک‌ها با شبیه‌سازی موقعیت‌های کم‌اکسیژن باعث می‌شوند حجم ریه‌ها افزایش یابد و استقامت بدن بیشتر شود. به همین دلیل کاربرد اصلی این ماسک در تمرینات ورزشی است؛ اما امروزه از آن‌ها در دوره‌های کارآموزی صنایعی که محیط‌ کاری دشواری دارند، استفاده می‌شود تا بدن کارگران آمادۀ شرایط کاری سخت شود و بهره‌وری آن‌ها کاهش نیابد.

در این مقاله به بررسی ماسک‌های ورزشی و انواع آن خواهیم پرداخت و با بررسی کاربرد آن در صنایع مختلف، نکات ضروری را برای خرید این ماسک‌ها بیان خواهیم کرد.

ماسک ورزشی چیست؟

ماسک ورزشی یا ماسک هوازی که با نام ماسک تمرینی(Training Mask) شناخته می‌شود، ابزاری برای کاهش اکسیژن ورودی به بدن است. هدف از طراحی این ماسک تنفسی، شبیه‌سازی موقعیت‌هایی است که سطح اکسیژن پایینی دارند.

ماسک‌های ورزشی معمولاً به‌گونه‌ای طراحی می‌شوند که قسمت دهان و بینی را به‌طور کامل پوشش دهند. این ماسک‌ها فیلترهای پیشرفته‌ای دارند که هوای ورودی به ریه‌ها را تنظیم می‌کنند. با استفاده از این ماسک‌ها ، مقاومت بدن در مناطق کم‌اکسیژن افزایش می‌یابد.

عملکرد ماسک‌های ورزشی به این صورت است که با کاهش اکسیژن ورودی به ریه‌ها، یک چالش تنفسی ایجاد می‌کند تا ماهیچه‌های تنفسی سخت‌تر کار کنند. درواقع، این ابزار باعث تمرین سیستم تنفسی بدن می‌شود تا به‌مرور حجم ریه‌ها افزایش یابد و استقامت بدن بیشتر شود.

بیشتر بخوانید: بررسی جامع انواع ماسک‌های تنفسی و ضرورت استفاده از آن‌ها

انواع ماسک ورزشی 

ماسک‌های ورزشی بر اساس ساختار خود، به دو دستۀ کلی تقسیم می‌شوند.

ماسک  سه فیلتره

این مدل ماسک به‌گونه‌ای طراحی‌شده است که دارای سه فیلتر با سطح فیلتراسیون متفاوت است. در قسمت جلوی ماسک فیلترهایی با روکش پلاستیکی دارای یک تا هشت دریچه، تعبیه شده است. فیلترهای به‌کاررفته در این مدل ماسک را می‌توان تعویض یا مسدود کرد. استفاده از این ماسک به این صورت است که ابتدا باید فیلتر با بیشترین دریچه استفاده شود و به مرور زمان از فیلتر با دریچۀ کمتر و سطح اکسیژن‌رسانی پایین‌تر استفاده گردد.

ماسک ولومی

ماسک ورزشی  ولومی نسبت به مدل قبلی، ساختار پیشرفته‌تری دارد. در طراحی این ماسک، برای تنظیم جریان ورودی هوا، از یک ولوم متحرک استفاده شده است. ساختار این ماسک‌ها به‌گونه‌ای است که در آن، جریان ورودی هوا به‌دقت تنظیم می‌شود و متناسب با نوع تنفس و فعالیت، قابل تنظیم است. ماسک‌های ولومی از ماسک‌های سه فیلتره گران‌ترند.

ماسک‌های ولومی برای ورزشکاران حرفه‌ای مناسب است؛ چرا که باید در شرایط مختلف حجم ریه‌های خود را افزایش دهند و استقامت بدن خود را بیشتر کنند.

ماسک‌های ولومی خود انواع مختلفی دارند که تفاوت جزئی در ساختار خود دارند.

ماسک‌های تنفسی مقاومتی

این مدل ماسک‌ها فیلترهایی قابل تنظیم متناسب با سطوح مقاومتی دارند که جریان هوا را در طول تنفس محدود می‌کنند.

ماسک‌های تنفسی ارتفاع

در ساختار این مدل ماسک‌ها از فیلترهایی استفاده می‌شود که می‌تواند سطح اکسیژن را متناسب با ارتفاع کاهش دهد. هدف استفاده از این ماسک‌ها شبیه‌سازی موقعیت‌های کار در ارتفاع است.

ماسک تنفسی تهویه

تمرکز طراحی این مدل ماسک‌ها بر سیستم تهویۀ هوای دم و بازدم بدن انسان است. ساختار این ماسک‌ها به‌گونه‌ای که منجر به تهویۀ بهتر هوا در طول تمرینات پرفشار و شدید می‌شود.

ماسک‌های تمرین بی‌هوازی

طراحی این مدل ماسک‌ها به‌گونه‌ای است که محیط هیپوکسی (کم‌اکسیژن) را شبیه‌سازی می‌کند. درواقع ساختار فیلتراسیون این ماسک‌ها باعث ورود کمترین اکسیژن به ریه‌ها و در نتیجه، سازگاری بیشتر بدن در محیط‌های کم اکسیژن انند معادن می‌شود.

مزایای استفاده از ماسک‌های ورزشی

ماسک‌های ورزشی به دلیل شبیه‌سازی موقعیت‌های کم‌اکسیژن شناخته می‌شوند و از نظریۀ تمرین در محیط‌های هیپوکسی پیروی می‌کنند که در آن، قرارگیری بدن در محیط‌های کم‌اکسیژن مطرح می‌شود تا بدن با سختی بیشتری مواجه شود. در ادامه، به‌طور ویژه مزایای استفاده از ماسک‌های اکسیژن را بررسی خواهیم کرد.

افزایش تحمل بدن در شرایط کم‌اکسیژن

در شرایط فعالیت‌های بدنی دشوار، دم و بازدم با شدت بیشتری صورت می‌گیرد و عملکرد سیستم تنفسی کاهش می‌یابد. ماسک‌های تنفسی با بهبود عملکرد سیستم تنفسی بدن، به انسان کمک می‌کند در شرایط دشوار، تسلط بیش‌تری بر دم و بازدم خود داشته باشد و درنتیجه، میزان تحمل شرایط کاری دشوار، افزایش یابد.

درواقع، تأثیر ماسک‌های ورزشی در تحمل مقدار گاز CO2 در تنفس انسان است. هنگامی‌که گاز CO2 وارد بدن می‌شود، بدن احساس نیاز بیشتری به اکسیژن پیدا می‌کند. استفاده از ماسک‌های ورزشی باعث می‌شود در شرایط این‌چنین، بدن کمتر احساس نیاز به اکسیژن کند.

افزایش استقامت بدن

استقامت بدن هم‌راستا با افزایش کارایی سیستم تنفسی انسان است. استفاده از ماسک‌های ورزشی حجم ریه‌ها را افزایش می‌دهد و در نتیجه، تنفس انسان به‌مراتب تقویت می‌شود. با استفاده از این ابزار، بدن انسان به استفادۀ بهینه‌تر از اکسیژن عادت می‌کند.

میزان سطح اکسیژن، تأثیر مستقیمی در انرژی بدن انسان دارد. بدن انسان با مصرف بهینۀ اکسیژن در شرایط دشوار، می‌تواند انرژی خود را حفظ کند و درنتیجه استقامت بیشتری در شرایط کاری دشوار، داشته باشد.

افزایش قدرت ذهنی

شرایط کاری دشوار و کمبود اکسیژن، باعث از دست رفتن قدرت ذهن و تمرکز فکری می‌شود. یک از راهکارهای مقابله با این مشکل، آماده‌سازی ذهن است. مطالعات روانشناسی نشان می‌دهد با قرارگیری ذهن در شرایط مشابه و تمرین و تکرار این شرایط، می‌توان بر این مشکلات غلبه کرد. در همین راستا، استفاده از ماسک‌های ورزشی، ذهن را در شرایط مشابه قرار می‌دهد و درنتیجه، ذهن برای مقابله با شرایط سخت، آمادگی لازم را پیدا می‌کند.

افزایش کالری‌سوزی

یکی از فرآیندهای دشوار ورزشی، افزایش کالری‌سوزی و چربی‌سوزی بدن است. هرچقدر فعالیت‌های بدنی دشوارتر و سنگین‌تر باشد، سوخت‌وساز بدن نیز افزایش خواهد یافت و درنتیجه چربی سوزی بیشتری رخ می‌دهد.

یکی از مزایای استفاده از ماسک‌های تمرینی، افزایش شدت فعالیت‌های فیزیکی است. درنتیجه با استفاده از این ابزار، می‌توانید کالری بیشتری در هنگام تمرین بسوزانید.

کاربرد ماسک‌های تمرینی در صنایع مختلف

استفاده از ماسک‌های تمرینی، عموماً برای شبیه‌سازی موقعیت‌های سخت شغلی استفاده می‌شود. از ماسک‌های تمرینی، بیشتر در دوره‌های کارآموزی استفاده می‌شود تا کارگران بتوانند بدن خود را در شرایط سخت کاری تطبیق دهند.

بیشترین کاربرد ماسک‌های تمرینی در مشاغلی است که کارگران باید در ارتفاع مشغول به کار باشند؛ مانند کارهای مربوط به آذرخش‌ها، نماکاری برج‌های بلند، کار بر روی دکل‌ها و برج‌های مراقبتی بلند و غیره. استفاده از ماسک‌های تمرینی، عموماً بدن کارگران را برای چنین مشاغلی آماده می‌کند تا همواره بتوانند در شرایط دشوار، آمادگی جسمی خود را حفظ کنند و بهره‌وری خود را بالا ببرند.

از کاربردهای دیگر ماسک‌های تمرینی در صنایع، می‌توان به مشاغلی اشاره کرد که با کم اکسیژن روبه‌رو هستند. مشاغلی مانند جوشکاری‌های کربن و کار در معادن که نیازمند بدنی قوی و منطبق با چنین شرایطی است تا خطرات محیطی و فیزیکی به حداقل خود برسد.

توصیه می‌شود در هنگام کار در محیط‌های پرخطری که ذرات معلق و گازهای مضر در آن وجود دارد، به‌جای استفاده از ماسک‌های تمرینی، از ماسک تنفسی صنعتی با فیلترهایN99  و N95 استفاده کنید تا سیستم تنفسی بدن دچار اختلال نشود و سلامتی شما حفظ شود.

نکات مهم خرید ماسک تنفسی

اندازۀ ماسک

اولین نکته‌ای که در هنگام خرید ماسک تنفسی باید به آن توجه کرد اندازۀ ماسک تنفسی است. باید ماسکی را خریداری کنید که متناسب با صورت شما باشد و به‌طور کامل دهان و بینی شما را پوشش دهد.

جنس محصول

نکتۀ دیگر که در هنگام خرید ماسک تنفسی باید به آن توجه کرد، جنس ماسک تمرینی است. جنس بدنه و بندهای ماسک باید از آلیاژ باکیفیت باشد تا در هنگام استفاده، حساسیت پوستی ایجاد نکند.

 وزن ماسک تمرینی

 یکی دیگر از نکاتی که در هنگام خرید ماسک باید به آن توجه کرد، وزن مناسب ماسک است. در هنگام کار، اگر ماسک وزن زیادی داشته باشد، احتمال افزایش خستگی و آرتروز گردن، بیشتر می‌شود.

کیف محصول 

یکی از نکات حائز اهمیت در استفاده از ماسک‌های تنفسی، قابلیت حمل و جابه‌جایی آن‌ها است. ماسک‌های تمرینی برخلاف ماسک‌های تنفسی، یک‌بارمصرف نیستند و کارگران و ورزشکاران به‌مراتب از آن‌ها استفاده می‌کنند. از این رو، ماسک تمرینی‌ای تهیه کنید که دارای کیف مخصوص خود باشد.

قیمت ماسک تمرینی

 قیمت ماسک تمرینی به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ ازجمله، جنس محصول، نوع فیلتراسیون و سیستم تنظیم اکسیژن. هرچقدر کیفیت ساخت و فنّاوری تنظیم اکسیژن بالاتر باشد، ماسک قیمت بیشتری دارد. 

یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار در قیمت ماسک تنفسی، برند و کشور تولیدکنندۀ محصول است. شناخته‌شده‌ترین برندهای ماسک‌های تمرینی در بازار ایران عبارت‌اند از:

• فانتوم اتلتیکس
• فانتوم اتلتیک
• پاورجیم
  
  

خرید انواع ماسک تنفسی از فروشگاه ابزار آلات کولیس

نتیجه‌گیری

ماسک‌های تمرینی یا ماسک‌های ورزشی، یکی از جدیدترین ابزارها جهت افزایش بهره‌وری و بهبود عملکرد سیستم تنفسی انسان است. به‌طور کلی، این ماسک‌ها با کاهش جریان ورودی هوا به سیستم تنفسی، بدن انسان را به شرایط کاری سختی که اکسیژن کافی ندارند،‌ مقاوم و آموخته می‌کنند.

ماسک‌های تمرینی بر اساس ساختار خود، به دو مدل سه فیلتره و دارای ولوم تقسیم می‌شوند. ماسک‌های دارای ولوم، بر اساس ساختار تنظیم اکسیژن، دارای انواع مختلفی است که هرکدام به‌منظوری خاص، طراحی‌شده‌اند.

امروزه ماسک‌های تمرینی علاوه بر ورزش، کاربردی ویژه در صنایعی دارند که گاز CO2  در آن زیاد است و همچنین محیط، اکسیژن کافی ندارد. این ماسک‌ها، عموماً برای آماده‌سازی بدن کارگران در شرایط ‌کاری سخت، استفاده می‌شود.